ประเพณีการก่อพระเจดีย์ทรายมีหลายอย่าง ในสมัยก่อนหากมีการสร้างวัด ไม่ว่าจะเป็นการสร้างขึ้นใหม่ทั้งวัด หรือบูรณปฏิสังขรณ์เสนบางส่วนก็ตาม ชาวบ้านหรือผู้อุปถัมภ์วัดก็จะจัดให้มีการก่อพระเจดีย์ทรายขึ้นในวัด เรียกกันว่า พระทรายบรรดาศักดิ์ การก่อพระเจดีย์ทรายแบบนี้ จะทำติดต่อกันหลายครั้ง ด้วยเจตนาที่จะนำทรายนั้นไปใช้ในการผสมปูน ก่อสร้างอาคาร เสนาสนะ หรือถมพื้นลานวัด และเมื่อสร้างวัดหรือบูรณะวัดนั้นเสร็จสิ้นแล้ว การก่อพระเจดีย์ทรายแบบนี้ จึงจะเลิกไป