พิธีแปงขวัญ
ชาวไทยทรงดํามีความเชื่อว่า ผีขวัญเป็นผีที่อยู่ในร่างกายของแต่ละคนเป็นมิ่งขวัญของเรือนร่างประดุจดังพี่เลี้ยงของร่างกาย
ตัวอย่างผีขวัญ เช่น เด็กเล็ก ๆ ปวดหัว ตัวร้อนนอเป็นไข่ ฝ๎นละเมอไม่ได้สติขณะที่ป่วย หรือเกิดอาการตกใจ จนทําให้ถึงกับล้มหมอนนอนเสื่อ
ไปเช่นนี้ ก็หมายความว่าผีขวัญลองลอยไปในที่ต่างๆ นอนหลับฝ๎นไม่ดี แสดงว่าผีขวัญไม่อยู่กับตัวเที่ยวเตร่ไปโดยไม่รู้ที่อยู่ในกรณีเช่นนี้ผู้นั้น
จะต้องเรียกขวัญเพื่อให้กลับคืนมาอยู่กับตัวเหมือนเดิม
การแปงขวัญ หรือ การเรียกขวัญ คือ การเรียกขวัญของตนเองให้กลับคืนมา โดยการจัดทําพิธี อ้อนวอนแถนหรือผู้เป็นใหญ่ใน
เมืองฟ้า ให้ปล่อยขวัญกลับคืนมา มีการไถ่ขวัญด้วยสิ่งแลกเปลี่ยน การขับกลอนเทวดาด้วยเครื่องดนตรี และการไต่ถามด้วยการนับเมล็ด
ข้าวสารหรือทอดไม้คว่ําหงาย เป็นต้น