ในปีพ.ศ. 2497 คุณพิสิฐและคุณนงนุช ตันสัจจา ได้ซื้อที่ดินแปลงใหญ่จำนวน 1,500 ไร่ ระหว่างพัทยา-สัตหีบ ซึ่งเป็นสวนผลไม้ เช่น ขนุน มะม่วง ส้ม มะพร้าว
จากการที่คุณนงนุชเป็นผู้ที่ชื่นชอบต้นไม้ดอกไม้อย่างมาก ได้เกิดมีแนวความคิดที่จะ “จัดสวนให้คนมาเที่ยว” จึงตัดสินใจเปลี่ยนสวนผลไม้เป็นสวนไม้ดอกไม้ประดับและได้ปลูกสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ เช่น บ้านพัก, ห้องอาหาร และโรงแสดงศิลปวัฒนธรรมและช้างแสนรู้ สำหรับให้บริการกับนักท่องเที่ยว นอกจากนี้ยังมีต้นไม้หลากสายพันธุ์เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับเยาวชนให้มีความเข้าใจผูกพัน มีความรักในธรรมชาติ
สวนนงนุชพัทยา ได้เปิดอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2523 ให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยว เชิงอนุรักษ์ด้านพฤกษศาสตร์อีกแห่งหนึ่งของโลก มีการนำพันธุ์ไม้จากภายในและภายนอกประเทศมาจัดสวนตามจินตนาการ ตลอดจนการจำลองสถานที่สำคัญ และน่าสนใจที่ถูกบันทึกว่าเป็นสิ่งมหัศจรรย์ของโลกมาจำลองไว้ให้ชาวไทยและชาวต่างประเทศได้ชมกันอาทิเช่น สโตนเฮ้นจ์ จากประเทศอังกฤษ หรือ รูปแบบการจัดสวนจากพระราชวังแวร์ซายน์ ประเทศฝรั่งเศส เป็นต้น
ปัจจุบันสวนนงนุชพัทยาได้มีการปรับปรุงและพัฒนาสวนให้สวยงามอย่างต่อเนื่องตลอดมา ซึ่งนับได้ว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมระดับแนวหน้าแห่งหนึ่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และระดับโลก มีนักท่องเที่ยวจากประเทศต่างๆ เดินทางเข้ามาเยี่ยมชมวันละ กว่า 3,000 คน
รางวัลที่สวนนงนุชพัทยาได้รับ
รางวัล Gold Medal จากการประกวดการจัดสวนระดับโลก “ งานเซลซีฟลาวเวอร์ “ ณ กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ปี 2010 – 2012 ติดต่อกัน 3 ปีซ้อน
ประกาศนียบัตรรับรองมาตรฐานปางช้าง จากกรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ติดต่อกันตั้งแต่ปี 2004 - 2012
ประกาศนียบัตรรับรองมาตรฐานการให้บริการ มาตราฐานกิจกรรมปางช้างเพื่อการท่องเที่ยว ประเภทมาตรฐานเสริมระดับดีเยี่ยม จากกรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ปี 2010 – 2013
รางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยว ประเภทแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการนันทนาการดีเด่น ภาคกลาง จากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ติดต่อกันตั้งแต่ปี 2004 - 2011
บริการต่างๆของสวนนงนุชพัทยา
1. ชมสวนสวย
สวนตุ๊กตากระถาง จากการสร้างสรรค์แนวความคิด “ปั้นดินให้เป็นดาว” ด้วยการนำกระถางดินเผากว่าแสนใบ นำมาเรียงร้อยให้เป็นรูปทรงต่างๆ ที่สวยงาม
สวนกล้วยไม้ สวนกล้วยไม้นานาพันธุ์ที่มีดอกบานสวยงามหลากสีหลากสายพันธุ์ต้อนรับนักท่องเที่ยว ให้ได้ชมตลอดทั้งปี
สวนสับปะรดสี สวนสับปะรดสีกว่า 300 ชนิด หลากหลายสีสันที่ถูกนำมาจัดสวนในรูปแบบสวยงาม
สวนไม้ลอยน้ำ ตื่นตาตื่นใจกับแนวลายเส้นการออกแบบการจัดสวนจากสวนแนวคิดใหม่ ด้วยการใช้พันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับมาจัดตกแต่งลงในแพลอยน้ำกลางทะเลสาบ
ตึกมด รูปปั้นกองทัพมดกว่า 5,000 ตัว ทั้งขนาดเล็กและใหญ่ หลากสีสวยงาม เกาะผนังอาคารไปในทิศทางเดียวกัน อันสื่อความหมายถึง ความรัก ความสามัคคี ของทีมงานสวนนงนุชพัทยาที่ก้าวไปข้างหน้าด้วยกัน
สวนรูปหัวใจ เดิมเรียกว่า สวนลูกหิน จากการนำหินก้อนกลมๆ ถูกนำมาวางเรียงรายแบบตั้งใจให้ดูเหมือนไม่ตั้งใจ อยู่ท่ามกลางไม้ดอกไม้ประดับ ต่อมาได้มีการพัฒนาปรับแต่งสวนนี้ให้มีเส้นสายเป็นรูปหัวใจ ด้วยไม้ดอกสวยงามปัจจุบันจึงเรียกว่า สวนรูปหัวใจ
สวนอิตาเลียน เดิมเรียกว่า สวนน้ำพุ มีการนำสถาปัตยกรรมแกะสลักหินอ่อนจากประเทศอิตาลีมาตกแต่งให้สวนสวยงาม โดยเป็นสวนนี้นับเป็นสวนแรกของสวนนงนุชพัทยาที่เริ่มสร้างสวนสวยขึ้นเพื่อให้นักท่องเที่ยวได้ชื่นชมกับความสวยงาม
สวนลายปีกผีเสื้อ การจัดสวนสวยบนเนินด้วยไม้ประดับให้มีลวดลายคล้ายของปีกผีเสื้อดูสดใสและสวยงาม
สกายวอร์ค เส้นทางเดินชมสวนบนสะพานที่สร้างขึ้นเชื่อมส่วนกันไปทั่วสวนนงนุชพัทยาเพื่อให้นักท่องเที่ยวสามารถเดินชมสวนสวยต่างๆ และสามารถถ่ายภาพได้ในมุมมองจากที่สูง
สโตนเฮ้นจ์ การจำลองสวนหิน ‘สโตนเฮ้นจ์’ ซึ่งเป็น 1 ใน 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลกที่มีอายุกว่า 4,000 ปี ณ ประเทศอังกฤษ มาไว้นักท่องเที่ยวได้ชมอย่างน่ามหัศจรรย์
สวนฝรั่งเศส เป็นการจำลองรูปแบบการจัดสวนของพระราชวังแวร์ซาย ประเทศฝรั่งเศสมาให้ชมบนพื้นที่กว่า 10 ไร่ โดยจุดเด่นคือการใช้ลายเส้นรูปทรงเรขาคณิตมาสร้างทำให้สวนดูสวยแปลกตา
สะพานเชือก สะพานที่แสนโรแมนติกแห่งนี้เชื่อมต่อระหว่างสวนตะบองเพชรกับสวนพรรณไม้วาไรตี้ รอบๆบริเวณประดับสะพรั่งด้วยไม้ดอกที่มีสีสันสวยงามตลอดปี และปฏิมากรปูนปั้นเสือขาวเรียงรายอยู่อย่างน่าประทับใจ
สวนตะบองเพชรและไม้อวบน้ำ ชมพืชประเภทตะบองเพชรและไม้อวบน้ำหลากหลายสายพันธุ์ รูปทรงน่าสนใจ บางต้นมีอายุมากกว่า 100 ปี
สวนข่อยดัด ชมศิลปะการตัดแต่งต้นข่อยให้เป็นรูปทรงต่างๆ อย่างสวยงาม
สวนไม้ตัดแต่งรูปสัตว์ ศิลปะการตัดแต่งต้นชาฮอกเกี้ยนให้เป็นรูปสัตว์ต่างๆ เช่น กระต่าย, ช้าง, ยีราฟฯลฯ มากกว่า 100 ตัว คอยยืนต้อนรับนักท่องเที่ยวที่มาเยือนอยู่บริเวณลานจอดรถ 3
สวนปรง ‘ปรง’ หลากหลายสายพันธุ์นานาชนิดจากทั่วโลกถูกรวรบรวมมาไว้ที่นี่ให้นักท่องเที่ยวชื่นชมในกระถางสีสันสะดุดตา
สวนนกฟลามิงโก้ ปูนปั้นรูปนกฟลาโก้ สีสันสดใสกว่า 400 ตัว ท่ามกลางต้นลานกบินทร์ขนาดใหญ่ที่แผ่ก้านใบให้ความร่มรื่น และปาล์มหลากหลายสายพันธุ์ ปลูกอยู่รอบสนามหญ้าสีเขียว ถัดไปเป็นสวนแกะที่มีปูนปั้นรูปแกะน่ารักๆเป็นมุมถ่ายภาพเก๋ๆให้แก่นักท่องเที่ยว
สวนช้างแมมมอธ งานประติมากรรมรูป’ ช้างแมมมอธ’ ฝูงใหญ่ ที่นำมาตกแต่งประดับสวนไม้ดัด และไม้ดอกสร้างสีสรร และความน่าสนใจให้สวนนี้อย่างมาก
สวนบอนไซ โชว์ต้นบอนไซดัดซึ่งเป็นทำการต้นไม้ให้มีขนาดเล็ก รูปทรงประณีตงดงาม เป็นศิลปะที่มีมาแต่โบราณของประเทศจีนและญี่ปุ่น ส่งเสริมความน่าสนใจด้วยการนำมาจัดวางบนแท่นโชว์รูปเต่ากาลาปากอสซึ่งสื่อถึงความมีอายุยืนยาวของทั้งสองอย่างนี้ที่เหมือนกัน
สวนไม้วาไรตี้ สวนที่รวบรวมพันธุ์ไม้หลากหลาย ทั้งพันธุ์ไม้หายาก, พันธุ์ไม้ขนาดเล็ก, สมุนไพรไทยต่างๆและไม้หอม นักท่องเที่ยวสามารถเดินชมและศึกษาพันธุ์ไม้ได้อย่างใกล้ชิด
ห