ตา สายตายาวเป็นอาการที่พบได้มากในผู้สูงอายุ นอกจากนั้น อาการกระจก
ตาขุ่น ต้อกระจก การปรับสายตาช้าลงความไวในการมองภาพลดลงก็มี
โอกาสพบได้ในผู้สูงอายุ
หู มักมีอาการสูญเสียความสามารถในการได้ยิน การได้ยินเสียงโทนสูง
ลดลง แต่ได้ยินเสียงโทนต่ าชัดกว่าเสียงพูดธรรมดา
ผมและขน เส้นผมเปลี่ยนเป็นสีขาวจะสังเกตได้ง่ายในกลุ่มผู้สูงอายุ รวมถึง
มีขนาดเล็กลง บาง หลุดร่วงง่าย
ระบบผิวหนัง ผิวหนังจะมีลักษณะแห้ง บางเหี่ยวย่น ขาดความมันและความยืดหยุ่นท าให้ผู้สูงอายุรู้สึก
หนาวได้ง่าย เนื่องจากไขมันใต้ผิวหนังลดลง พบมีรอยเขียวช้ าเกิดขึ้นได้ง่าย เนื่องจากเส้นเลือดเปราะ
ระบบกล้ามเนื้อกล้ามเนื้อจะมีขนาดเล็กลง ก าลังกล้ามเนื้อลดลง ล้าเร็ว และไม่สามารถออกแรงในการ
ท างานได้มาก
ระบบทางเดินปัสสาวะ กระเพาะปัสสาวะจะมีความจุลดลง มีการคั่งค้างปัสสาวะเพิ่มขึ้นหลังการถ่าย
ส่งผลท าให้ปัสสาวะบ่อยและอาจมีปัสสาวะราดได้
ระบบทางเดินหายใจ การท างานของปอดจะมีประสิทธิภาพลดลง มีอาการเหนื่อยง่าย กล้ามเนื้อ
ทรวงอกท างานได้ลดลง
ระบบหัวใจและหลอดเลือด กล้ามเนื้อหัวใจมีการอ่อนแรงไขมันเกาะผนังหลอดเลือดหนาขึ้นและท าให้
หลอดเลือดแข็งตัว ความยืดหยุ่นลดลงมีผลท าให้ความดันโลหิตจะสูงขึ้น
ระบบประสาทและสมอง เนื่องจากเซลล์ประสาทมีจ านวนที่ลดลง ส่งผลให้เกิดภาวะสมองเสื่อม ความรู้สึก
ช้า การเคลื่อนไหวช้าความสัมพันธ์ระหว่างการท างานของสมอง กล้ามเนื้อ และข้อต่อ ผิดปกติไป การทรงตัว
แย่ลง มีอาการสั่นตามร่างกาย บางรายอาจมีภาวะหลงลืมได้ง่าย ระบบต่อมไร้ท่อ ฮอร์โมนเพศลดลงและมีการเปลี่ยนแปลงของพาราไทรอยด์ฮอร์โมน
ท าให้การสร้างเซลล์จากกระดูกลดลง เกิดภาวะกระดูกพรุน เปราะหักง่าย โดยเฉพาะ
กระดูกสันหลัง สะโพกกระดูกต้นขาและข้อมือท าให้เกิดอาการปวดหลังและข้อได้ง่าย
นอกจากการเปลี่ยนแปลงที่สามารถสังเกตได้จากภายนอกคือการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา ยังมีการ
เปลี่ยนแปลงทางด้านจิตใจ อารมณ์และสังคมอีกด้วย
การเปลี่ยนแปลงทางด้านจิตใจ อารมณ์
ภาวะทางอารมณ์ อาจจะมีการซึมเศร้า หงุดหงิด ขี้ระแวง วิตกกังวล โกรธง่าย เอาแต่ใจตนเอง รวมไปถึง
นอนไม่ค่อยหลับเวลากลางคืน
ภาวะทางความคิด มักจะคิดซ้ าซาก ลังเล หวาดระแวง หมกมุ่นเรื่องของตัวเอง ทั้งเรื่องในอดีตและรวมถึง
ปัจจุบัน กลัวถูกทอดทิ้งจากลูกหลาน
ภาวะทางความจ า มักจ าเหตุการณ์ปัจจุบันไม่ค่อยได้หลงๆลืมๆ
และชอบย้ าค าถามบ่อยๆ
ภาวะทางพฤติกรรม มักเอาแต่ใจตัวเอง จู้จี้ ขี้บ่น ชอบยุ่งเรื่องคนอื่น
แต่บางคนก็อาจจะเก็บตัวไม่ชอบเข้าสังคม เพราะคิดว่าตัวเองแก่แล้ว
การเปลี่ยนแปลงทางด้านสังคม
1.) ภาระหน้าที่และบทบาททางสังคม จะลดน้อยลง ท าให้ผู้สูงอายุถูกมองข้ามไปจากสังคม
2.)คนส่วนใหญ่มักมองว่า ผู้สูงอายุมีสุขภาพไม่แข็งแรง และมีความสามารถลดน้อยลงจึงไม่ให้ความส าคัญ
3.) สูญเสียบทบาทจากการเคยเป็นผู้น าครอบครัวแต่ต้องกลายเป็นเพียงผู้อาศัยในสมาชิกของครอบครัวเท่านั้น
เมื่อสมรรถภาพร่างกายลดลง ท าให้ความสามารถในการช่วยเหลือตัวเองหรือกิจวัตรประจ าวันเป็นไปได้
ยากล าบาก จะส่งผลกระทบทางจิตใจ เกิดความไม่มั่นใจในตัวเอง หดหู่กับสภาพตัวเอง อีกทั้งยังท าให้ผู้สูงอายุ
ไม่กล้ามีสังคมหรือมีกิจกรรมร่วมกับผู้อื่น สิ่งเหล่านี้จะเป็นผลเชื่อมโยงกันอยู่
ดังนั้นในการดูแลผู้สูงอายุ ต้องค านึงถึงทุกๆด้าน ครอบครัวค วรให้ก าลังใจและเอาใจใส่ ส่วนทางด้าน
ร่างกายก็ต้องได้รับการดูแลอย่างถูกต้องและเหมาะสม เมื่อผู้สูงอายุมีศักยภาพทางร่างกายที่ดี ความมั่นใจในการ
ท ากิจกรรมก็จะตามมาอีกทั้งการเข้าสังคมก็เป็นอีกอย่างที่ต้องกระตุ้นให้ผู้สูงอายุรู้ถึงคุณค่าในตัวเอง