ในขณะที่หลายคนกำลังให้ความสำคัญกับปัญหาการเมืองไทแต่ปัญหาอีกประการที่หลายคนละเลยไปที่สร้างความรุนแรงในสังคมไม่แพ้ปัญหาการเมืองไทย นั่นก็คือ “ปัญหายาเสพติด” ปัญหายาเสพติดนับเป็นปัญหาสังคมที่มีความร้ายแรงระดับชาติ ทุกสังคมชุมชนต่างได้รับผลกระทบจากปัญหายาเสพติดในทุกวันนี้ คนจำนวนมากกำลังเผชิญกับปัญหายาเสพติดแพร่ระบาดในสังคมไทย แม้จะได้มีมาตรการป้องกันและปราบปรามผู้ลักลอบจำหน่ายและเสพยาเสพติด แต่ก็ยังไม่สามารถขจัดยาเสพติดให้หมดไปได้ เนื่องจากเป็นขบวนการที่มีความซับซ้อน นับวันปัญหายาเสพติดยิ่งทวีความรุนแรงเพิ่มขึ้นเป็นทวีคูณ
กล่าวได้ว่าปัญหายาเสพติดเป็นปัญหาสำคัญยิ่งของประเทศไทย เนื่องจากเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อปัญหาอื่น ๆ มากมายในประเทศ ปัญหายาเสพติดในประเทศไทยได้มีการเปลี่ยนแปลงและขยายตัวมากขึ้นจากผลของการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองเศรษฐกิจ สังคมและเทคโนโลยี การพัฒนาทางเศรษฐกิจที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้โครงสร้างทางสังคมเปลี่ยนแปลงในลักษณะที่ขาดพลังและขาดความสมดุลในการพัฒนา สถาบันหลักทางสังคมหลายสถาบันเกิดความอ่อนแอ เป็นช่องว่างทำให้ปัญหายาเสพติดแพร่ระบาดอย่างรวดเร็วและกว้างขวางมากขึ้น
ปัญหายาเสพติดเป็นปัญหาสำคัญของชาติ ซึ่งการดำเนินการแก้ไขปัญหาโดยการใช้ระบบข้อมูลสารสนเทศภูมิศาสตร์เป็นยุทธศาสตร์หนึ่งที่นำมาใช้เเก้ปัญหานี้ได้
เนื่องจากสถานการณ์ยาเสพติดในขณะนั้นได้ทวีความรุนแรงครอบคลุมในเกือบทุกหมู่บ้าน ตำบลและอำเภอ แพร่ระบาดเข้าสู่ครอบครัว สถานศึกษา โรงงาน สถานบริการ ที่น่าเป็นห่วงคือ เด็กและเยาวชนที่เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติด ระยะแรกๆ เป็นเพียงผู้เสพจนกระทั่งกลายเป็นผู้ค้ารายย่อยเพื่อหาเงินนำไปซื้อยาเสพติด
1. มาตรการป้องกัน โดยการลดอุปสงค์ (Demand Reduction) ซึ่งเป็นเงื่อนไขสำคัญของการขยายตัวของยาเสพติด เมื่อมีการขยายตัวกลุ่มผู้เสพมากขึ้น จำนวนยาเสพติดก็จะเพิ่มมากขึ้นเพื่อตอบสนองกลุ่มผู้เสพ ดังนั้นจึงมาตรการในการลดจำนวนผู้เสพ โดยการรณรงค์สร้างจิตสำนึก สร้างภูมิคุ้มกัน จัดโครงการนักเรียนเยี่ยมคุก โครงการโรงดรียนสีขาว และเสริมสร้างความเข้มแข็งทางสังคมให้เกิดประชาคมหมู่บ้านต้านยาเสพติด นอกจากนี้ยังดำเนินการลดปัจจัยเอื้อที่มีผลต่อการแก้ไขปัญหายาเสพติด เช่น มาตรการเข้มงวดเกี่ยวกับเด็กที่มีอายุตำกว่า 20 ปี เข้าไปมั่วสุมในสถานบริการและสถานประกอบการต่างๆ เป็นต้น ตลอดจนมีการทำประชาคมร่วมกันในมาตรป้องกันยาเสพติดระหว่างหน่วยงานราชการ โรงงาน และสถานประกอบการต่างๆ และสถานศึกษา
2. มาตรการปราบปรามโดยใช้มาตรการสกัดกั้นวัตถุดิบสารตั้งต้นและตัวยาเสพติดที่นำเข้าจากต่างประเทศทำลายเครือข่ายวงจรการค้ายาเสพติด การตั้งด่านสกัด การสร้างระบบข่าวโดยมีสมาชิกในการแจ้งข่าว รวมถึงการตั้งอาสาสมัครยาเสพติดในหมู่บ้าน นอกจากนี้ มีการดำเนินการกับเจ้าหน้าที่ของรัฐที่เข้าไปเกี่ยงข้องกับยาเสพติดโดยมีการลงโทษอย่างเฉียบขาด
3. การจัดข้อมูลสารสนเทศและประชาคม
3.1 การจัดระบบฐานข้อมูลเป็นการจัดระบบที่หลากหลายและกระจัดกระจายมาจัดให้เป็นหมวดหมู่ มีการบริหารจัดการข้อมูลแบบบูรณาการร่วมกันจากทุกภาคส่วน ซึ่งเป็นข้อมูลชุดเดียวกันที่ถูกจัดวางไว้อย่างเป็นระบบ มีความชัดเจน และมีความสะดวกในการเรียกใช้งาน
3.2การจัดทำแผนที่สถานการณ์โดยระบบ GIS (Geographic Information System) เพื่อให้รู้และสามารถจัดลำดับความสำคัญเร่งด่วนและรุนแรงของปัญหาในการดำเนินงาน โดยมีการแบ่งพื้นที่เป้าหมายเป็นระดับสี (zoning) ตามระดับความรุนแรงของปัญหาในระดับจังหวัด อำเภอ ตำบล และหมู่บ้าน ซึ่งฐานข้อมูลในระ