เกมไพ่ใคร่ครวญความตาย (My gift of grace)
“คนอเมริกันคุยเรื่องความตายน้อยเกินไป นั่นเป็นสาเหตุว่าทำไมพวกเราจึงตายไม่ค่อยดีนัก” เจ้าหน้าที่แอคชันมิลกล่าว (action mill – กลุ่มคนทำงานเพื่อการพัฒนาทักษะและการตัดสินใจเกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย ประเทศสหรัฐอเมริกา)
“จะมีเครื่องมือใดหนอที่จะช่วยให้คนพูดเรื่องความตายอย่างไม่บังคับยัดเยียดเกินไป ทำอย่างไรให้การเรื่องลึกๆ ในชีวิตได้ถูกพูดถึง” ความคิดนี้นำชาวแอคชันมิลมาสร้างวงสนทนาเรื่องชีวิตและความตายผ่านเกมไพ่ กระบวนการกลุ่มที่ช่วยให้เกิดการปฏิสัมพันธ์กันอย่างผ่อนคลายสบายอารมณ์
My gift of grace หรือในชื่อภาษาไทยที่กองสาราณียกรเรียกคือ “เกมไพ่ใคร่ครวญความตาย” คือชุดไพ่ที่พวกเขาออกแบบ เพื่อกระตุ้นให้คนได้พูดถึงชีวิตและความตายอย่างผ่อนคลาย ทว่าก็ได้สาระสำคัญสำหรับขบคิดใคร่ครวญ เกมนี้ไปด้วยไพ่คำถาม ๔๗ ใบ ชิปแสดงความขอบคุณ และไพ่อีก ๒-๓ ใบ ที่จะช่วยให้เกมดำเนินไปอย่างมีสีสันและไหลลื่น
กองสาราณียกรได้สั่งซื้อมาลองเล่นดู ก็ได้พบกับความรู้สึกใหม่ๆ ไพ่เหล่านั้นนำให้พวกเราได้สำรวจชีวิตและความตายผ่านประเด็นคำถามต่างๆ ตัวอย่างเช่น “ถ้าเราจะต้องตาย คุณคิดว่าใครจะเป็นผู้จัดงานศพให้กับคุณ” “ถ้าคุณอยู่ในระยะสุดท้าย รักษาไม่หาย คุณจะให้ใครเป็นคณะกรรมการตัดสินชีวิตของคุณ” “คุณใช้เวลาส่วนใหญ่ในชีวิตไปกับอะไร” ฯลฯ
เมื่อหยิบไพ่คำถามมาใบหนึ่ง พวกเราในวงทุกคนจะต้องตอบคำถามเดียวกัน คำตอบจะพาให้เราได้สนทนากันในคำตอบของแต่ละคนที่มีทั้งเหมือน และความต่าง ตลอดจนเหตุผลที่อยู่เบื้องหลังคำตอบนั้นๆ คนที่พูดก็ได้เข้าใจตัวเองมากขึ้น คนที่ฟังก็ได้เข้าใจผู้อื่นมากขึ้น
ทุกครั้งที่คนในวงไพ่รู้สึกขอบคุณใครก็ตาม เขาก็มีโอกาสแสดงความซาบซึ้งผ่านการมอบชิปขอบคุณให้แก่ใครก็ได้ ด้วยเหตุผลใดได้ หรือแม้แต่จะไม่บอกเหตุผลก็ยังได้ เกมนี้เน้นความเปิดกว้างและสมัครใจ เว้นก็แต่กติกาข้อเดียวที่สำคัญที่สุดก็คือ “ทุกคนในวงต้องฟังอย่างตั้งใจ ฟังอย่างลึกซึ้ง”
คำถามแต่ละคำถามผ่านการออกแบบมาแล้วเป็นอย่างดี ไม่น่าเชื่อว่าคำถามง่ายๆ บางคำถาม ทำให้เราได้สำรวจความเชื่อของเราเอง เครือข่ายความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว กระตุ้นให้เราฉุกคิดถึงความหมายและมุมมองใหม่ๆ ต่อความตาย เราได้กลับมาพูดคุยและใคร่ครวญเรื่องลึกๆ ของชีวิตในกิจกรรมที่สนุกๆ ที่สำคัญคือไม่จำเป็นต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญหรือนักจิตวิทยามามากนัก วงไพ่ก็สามารถที่จะดำเนินต่อไปจนกระทั่งจบลงได้เองพร้อมกับความรู้สึกดีๆ หรือแม้แต่ในวงจะเสียน้ำตา แต่มันก็เป็นเรื่องดีได้เหมือนกัน
ไพ่ชุดนี้เพิ่งเริ่มขายในปี พ.ศ. ๒๕๕๖ ในอเมริกา เป็นเครื่องมืออีกชิ้นหนึ่งที่จะช่วยเปิดพื้นที่สนทนาเรื่องความตายให้กับคนรุ่นใหม่
“เป็นเรื่องยากที่จะพูดถึงความตาย แต่เมื่อเราพูดถึงมัน เรากลับพบว่ามันช่วยให้ชีวิตเราดีขึ้นในทันที และบางที อาจช่วยเราได้อย่างต่อเนื่องทีเดียว” เจห์เลน (Jehlen) หนึ่งใน
- See more at: http://www.budnet.org/sunset/node/291#sthash.3oflVD74.dpuf