ชาวนครไทย จังหวัดพิษณุโลกมีความเชื่

ชาวนครไทย จังหวัดพิษณุโลกมีความเชื่อและศรัทธากับประเพณีหนึ่งที่ถือปฏิบัติสืบทอดกันมายาวนานและกลายเป็นประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของชาวนครไทยที่จะต้องจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี ประเพณีที่ว่าคือประเพณีปักธงชัยหรือการแห่ธงขึ้นไปปักบนยอดเขาช้างล้วง

ในวันขึ้น ๑๔ – ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๒ ชาวนครไทย เมืองพิษณุโลก ต่างพากันจัดขบวนแห่ธงที่ทอขึ้นเอง ๓ ผืน ขึ้นไปปักยังยอดเขาทั้งสามยอดบนเทือกเขาที่ทอดตัวยาวขนานไปกับถนนหมายเลข ๑๑๔๓ (นครไทย – ชาติตะการ) ซึ่งห่างไปจากอำเภอนครไทยประมาณ ๖ กิโลเมตร

ชาวนครไทยมีความเชื่อเกี่ยวกับประเพณีปักธงชัยอยู่หลายอย่าง เช่น ความเชื่อที่ว่าการปักธง บ้านเมืองจะร่มเย็นเป็นสุข หากปีไหนไม่ได้ทำ จะเกิดอาเภทกับบ้านเมือง บ้างก็เชื่อว่าการปักธงเป็นการระลึกถึงการประกาศชัยชนะของพ่อขุนบางกลางท่าว หรือความเชื่อที่ว่าการชักธงขึ้นเป็นอาณัติสัญญาณให้มีการเตรียมไพร่พลไว้รับมือกับศัตรูที่เข้ามารุกราน ซึ่งความเชื่อเกี่ยวกับชัยชนะของพ่อขุนบางกลางท่าว ดูจะเป็นความเชื่อที่มีอิทธิพลมากที่สุด จึงได้ตั้งชื่อประเพณีนี้ว่า ประเพณีปักธงชัย

สำหรับกิจกรรมที่เกิดขึ้นในวันประเพณีปักธงชัยในอดีตนั้น จะเริ่มจากวันขึ้น ๑๔ ค่ำ ผู้นำหมู่บ้านหรือชุมชนต่างๆ จะออกประกาศบอกเรี่ยไรฝ้ายจากชาวบ้านในชุมชน แล้วนัดกันเอาฝ้ายมารวมเป็นกองกลางที่บ้านของผู้นำหมู่บ้าน ปั่นฝ้าย แล้วนำฝ้ายที่ปั่นได้ไปทอจนได้เป็นผืนธง จำนวน ๓ ผืน กว้างประมาณ ๕๐ เซนติเมตร ยาว ๔ เมตร ชายธงตกแต่งสวยงามด้วยใบโพธิ์ที่ทำจากไม้ แล้วนำไม้ไผ่ยาว ๑ ฟุต มาใส่หัวท้ายผืนธง

ส่วนในวันขึ้น ๑๕ ค่ำ ชาวบ้านจะนำอาหารคาวหวาน และนิมนต์พระภิกษุขึ้นไปยังเทือกเขาช้างล้วงเพื่อฉันเพลขึ้นที่นั่น หลังจากนั้นจะมีการถวายธงผ้าขาวกับพระภิกษุ และการสวดชัยมงคลคาถา ก่อนที่ชาวบ้านจะนำธงผ้าขาวผูกติดด้ามไม้ไผ่ขึ้นไปปักบนยอดเขาทั้งสามยอด คือ ยอดเขาฉันเพล ยอดเขายั่นไฮ ยอดเขาเขาช้างล้วง หลังเสร็จพิธีก็จะมีการร้องรำทำเพลงด้วยดนตรีพื้นบ้านอย่างสนุกสนานลงมาจากยอดเขา

จะเห็นว่าประสงค์สำคัญของประเพณีปักธงชัยนี้ คือ การสร้างความสามัคคี กลมเกลียวกันของคนในชุมชนที่ร่วมแรง ร่วมใจในการปั่นฝ้าย ทอเป็นผืนธง และยังเป็นการแสดงถึงความกตัญญูรู้คุณบรรพบุรุษที่ได้เสียสละ เอาชีวิตเข้าแลกเพื่อแผ่นดินที่อยู่อาศัย