"เจ" อักษรปริศนาธรรม
จุด"หนึ่ง" "มโนทวาร" คือ ประตูจิตวิญญาณ
เปิดสู่อนุตตรภูมิ (แดนธรรม)
"หนึ่งขีด" ก้าวขึ้นสู่เรือธรรม พาให้หลุดพ้น
ไม่เวียนว่ายทั้ง 3 ภพ
"เข้าใจ" รู้แจ้งเห็นจริงใน "สัจธรรม" หมดสิ้นกิเลส
ความทะยานอยาก วิตก ทุกข์ร้อนรน
"มีดซ้าย" - ตัดขาดอารมณ์ 7 ได้แก่ ความปิติยินดี
ความโกรธ ความเศร้าเสียใจ ความกลัว ความรัก-
ใคร่หลงใหล ความเกรี้ยวกราดเคียดแค้น
ความอาลัยยึดติด
"มีดขวา" - ขจัดตัณหา ผัสสะทั้ง 6 อันได้แก่
หลงรูป ทาง "ตา"
หลงใหลเสียงที่ได้ยินทาง "หู"
หลงกลิ่นทาง "จมูก"
หลงสัมผัส ทาง "กาย"
หลงรสทาง "ลิ้น"
หลงความปรุงแต่งทางความคิด "ใจ" จนขาดสติ
1 ขีดขึ้น "สวรรค์" - ตลอดเส้นทางชีวิต
มีทางไปอยู่ 2 ทางให้เลือก ระหว่างทางสูงซึ่งต้องเพียร
ปีนป่าย กับทางต่ำ ที่เพียงปล่อยใจก็ไถลจม
1 ขีดลง "นรก" - ตลอดเส้นทางชีวิต
มีทางไปอยู่ 2 ทางให้เลือก ระหว่างทางสูงซึ่งต้องเพียร
ปีนป่าย กับทางต่ำ ที่เพียงปล่อยใจก็ไถลจม
"หนึ่งขีดแตะละชั้น" เปรียบด้วยหนึ่งขีดประดุจศีลที่เป็นคานผลักดันชีวิตเราให้ก้าวไปในเส้นทางของการทำความดี
อีกหนึ่งขีดด้านบนเปรียบกับ
ความเพียรที่จะ ก้าวยกระดับจิตวิญญาณขึ้นไปเรื่อยๆสู่ สวรรค์นิพพานด้วยความมุ่งมั่น
แม้เพิ่งเริ่มต้นก็มิต้องท้อใจ
"เล็ก" (เสี่ยว) เป็นคำเดียวกับ "ใจ"(ซิม) หมายถึง
สติระมัด ระวัง จดจ่อเท่าทันรายละเอียดทั้ง มโนกรรม
วจีกรรม กายกรรม (ความคิด คำพูด และการกระทำ)
ให้อยู่ในธรรมได้ตลอดเวลา อย่างรู้ตนเอง